2 cách học tiếng Anh hiệu quả cho kỳ thi THPT Quốc gia dựa trên cơ sở khoa học

Một mùa thi tốt nghiệp nữa lại đang cận kề. Không ít các bạn học viên đang tất bật chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới. VIETSTAR  xin chia sẻ với các bạn một số cách học ôn luyện để giúp bạn ôn thi môn tiếng Anh cho kỳ thi THPT Quốc gia tốt hơn.

2 phương pháp này là Active Recall và Spaced Repetition. Đây là phương pháp đã được nghiên cứu khoa học chứng minh về độ hiệu quả. Bên cạnh đó, bạn có thể tìm thấy trên Google khá nhiều case study (nghiên cứu tình huống) của các bạn học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh,… đã áp dụng 2 phương pháp này trong quá trình ôn thi và đạt được kết quả vô cùng thuyết phục như đạt vị trí thủ khoa, dành học bổng,…

Bài viết này sẽ làm rõ từng phương pháp cũng như cách ứng dụng vào việc học ôn môn tiếng Anh cho kỳ thi THPT Quốc gia.

1. Spaced repetition (Phương pháp lặp lại ngắt quãng)

Spaced repetition dựa theo nghiên cứu về Đường cong của sự lãng quên (The forgetting curve). Cụ thể, đường cong này cho thấy rằng: Trong điều kiện không có sự ôn tập hay gợi nhớ, hầu hết thông tin mà một người học được sẽ mất đi một vài ngày sau đó.

Theo nghiên cứu, khoảng 80% kiến thức ta học được thường sẽ bị quên hết trong 2 ngày

Do đó, Spaced Repetition được áp dụng như một “giải pháp” cho não bộ. Bởi khi một người có ý thức ghi nhớ những kiến thức đã học bằng cách đều đặn ôn tập chúng trong nhiều lần, khả năng mà những kiến thức đó được đưa vào bộ nhớ dài hạn của họ tăng lên đáng kể. Kĩ thuật Spaced Repetition này rất phổ biến với việc học tiếng Anh, đặc biệt là học từ vựng.

Đó là phần “lặp lại“, còn “ngắt quãng” thì sao? Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc ôn đi ôn lại một lượng kiến thức sẽ có 2 nhược điểm:

(1) Gây cảm giác mệt mỏi, chán nản cho người học

(2) không cho não cơ hội nghỉ ngơi.

Thế nên, việc “giãn cách” mỗi lần ôn tập này sẽ giúp giải quyết được hai vấn đề ở trên.

2. Active Recall (Phương pháp gợi nhớ chủ động)

Tương tự như Spaced Repetition, Active Recall cũng dựa trên cơ sở về Đường cong lãng quên.

Nghiên cứu về phương pháp này cho thấy rằng: Người học cần có những hoạt động nhằm “gợi nhớ” (recall) lại những kiến thức và thông tin một cách chủ động (active) thì mới có thể ghi nhớ kiến thức đó lâu dài.

Thế nào là “chủ động”? Dưới đây là 3 hoạt động ôn luyện khác nhau. Bạn hãy thử đoán xem đâu là hoạt động áp dụng “Active Recall” nhé

1. Bạn A dùng bút highlight in đậm những phần cần học trong sách.

2. Bạn B làm bài test trắc nghiệm về những câu hỏi trong bài thi.

3. Bạn C ngồi vẽ mind map cho kiến thức vừa học mà không dùng bất cứ tài liệu gì.

Dưới đây là kết quả và giải nghĩa:

1. Cách ghi chú/highlight vào sách được gọi là “Passive Review” (Ôn luyện thụ động)

2. Mặc dù làm bài test cũng là một hình thức của active recall, những bài test cung cấp nhiều gợi ý về kiến thức (như trắc nghiệm) vẫn bị coi là 1 hình thức ôn luyện thụ động.

Hai phương pháp trên chỉ phù hợp khi học kiến thức mới, còn không đem lại hiệu quả đáng kể khi ôn lại kiến thức cũ. Lí do là vì bạn A và B chỉ đơn giản là tiếp nhận lại kiến thức có sẵn một lần nữa. Vì thế, khối kiến thức này không đọng lại cho đến lúc làm bài thi.

3. Đây là hoạt động áp dụng Active Recall. Bởi não bộ của bạn C đã phải “lục lọi” khối kiến thức học từ trước và sắp xếp chúng để đưa vào mind map.

Như vậy, bạn đã có cái nhìn cơ bản nhất về 2 phương pháp này. Vậy ứng dụng và kết hợp chúng vào trong việc ôn luyện thế nào?

3. Áp dụng vào việc ôn luyện tiếng Anh cho kỳ thi THPT Quốc gia

Flashcard

Đây là công cụ học tiếng Anh để thi THPT Quốc gia hữu hiệu.

Bước 1: Khi ôn luyện, bạn hãy ghi những phần kiến thức (ngữ pháp/từ vựng) cảm thấy khó nhớ vào flashcard. Một mặt ghi từ vựng, cách dùng… bên kia ghi giải thích, ví dụ, hoặc đáp án.

Lưu ý: Bạn chỉ nên tập trung vào những thứ mình chưa nhớ, chưa hiểu hoặc cảm thấy quan trọng cho bài thi. Bạn không cần áp dụng cho tất cả các kiến thức. Active Recall sẽ hiệu quả hơn khi bạn thử thách não bộ với những nội dung khó và quan trọng.

Bước 2: Khi có flashcard rồi, ta sẽ áp dụng Spaced Repetition bằng việc định mức thời gian ôn tập cho mỗi hộp đựng flashcard:

[1] Hằng ngày

[2] Cách 1 ngày

[3] 1 lần 1 tuần

[4] 1 lần 2 tuần

[5] Trước kỳ thi.

Ví dụ, khi học từ vựng theo flashcard ở hộp Hằng ngày, nếu bạn đã cảm thấy quen thuộc với từ đó, hãy chuyển nó sang hộp 2 – Cách 1 ngày sẽ ôn 1 lần. Nếu tiếp tục thuộc từ đó, hãy chuyển sang hộp tiếp theo cho đến khi bạn thực sự nắm được từ vựng. Nếu bạn chưa nhớ, hãy chuyển chúng về Hộp Hằng ngày để ôn tập lại.

Bằng cách này, bạn có thể tiết kiệm thời gian và sử dụng thời gian hiệu quả vào những từ khó, cần được ôn tập nhiều, hơn là học tất cả các từ vựng với thời gian bằng nhau.

Đặt câu hỏi

Bạn làm gì với vở ghi sau buổi học trên lớp hoặc buổi học thêm? Thay vì chỉ đọc chạy lại những gì thầy/cô dạy, bạn hãy viết ra một số câu hỏi về nội dung bài học hôm đó vào cuối vở. Bạn cũng có thể áp dụng cách này khi đọc tài liệu tự học. Cách này giúp bạn luyện tư duy chủ động, biết được đâu là kiến thức quan trọng và thậm chí có thể đoán trước đề thi phần nào.

Ví dụ: Khi luyện đề các câu trắc nghiệm về Phân biệt Phát âm, hãy ghi ra các câu hỏi:

“Khi nào thì từ vựng đuôi -s/es được phát âm là /z/?”

“Những từ vựng đuôi -ed nào có âm đuôi là/-id/”

Sau khi có bộ câu hỏi và câu trả lời rồi, bạn tiếp tục ứng Spaced Repetition bằng cách giãn thời gian học ra vài giờ / vài ngày rồi quay lại ôn tập..

Mind map

Sử dụng mind map (Sơ đồ tư duy) rất có ích để ghi nhớ những chuyên đề Ngữ pháp phức tạp và nhiều kiến thức. Ví dụ: Câu điều kiện, Câu bị động,… hay học Collocation theo chủ đề.

Bước 1: Bạn nên đóng tài liệu lại và vẽ mind map theo trí nhớ. Sau đó, bạn mở tài liệu, kiểm tra và hoàn thiện mind map theo kiến thức trong tài liệu. Đây là cách não bộ gợi nhớ và lưu trữ kiến thức tốt hơn.

Bước 2: Sau đã đối chiếu kiến thức chuẩn rồi, bạn tiếp tục ứng dụng Spaced Repetition như trên.

Tạm kết

Active Recall và Spaced Repetition đã được khoa học chứng minh là phương pháp ôn luyện hiệu quả trong các kỳ thi. Các phương pháp này cũng hoàn toàn có tính ứng dụng cao với việc học tiếng Anh nói chung hay luyện thi IELTS nói riêng. Mỗi người có trình độ, thời gian và lượng kiến thức cần ôn luyện khác nhau. Do đó, các thí sinh nên tham khảo và chủ động thử nghiệm để tìm ra cách học ôn tiếng Anh cho kỳ thi THPT quốc gia hiệu quả nhất cho bản thân.

Tham khảo:

Brainscape, What is Active Recall? How to use it to ace your exams

Chi Nguyễn, The Present Writer, Ôn thi hiệu quả bằng phương pháp khoa học Active recall & Spaced Repetition

Wikipedia